poniedziałek, 27 kwietnia 2015

Kościół św. Marii Magdaleny w Dzierążni

Pierwszy kościół ufundował zapewne w XIII bp Iwo Odrowąż, na ziemiach należących do biskupów krakowskich. Wg Jana Długosza była ona wzniesiona ok. 1218-1229, jest odnotowana w wykazach świętopietrza z 1326 r. W 1440 r. kanonik krakowski magister Paweł z Zatora zbudował drugi kościół (zgodnie z informacjami zawartymi w karcie ewidencyjnej zabytku, z tamtej epoki zachowała się wieża, przebudowana w 1824 r.).

 Kościół w obecnej formie był wznoszony w kilku etapach. I tak, prezbiterium z 1646 r. zostało powiększone ok. 1850 r. Nawa jest z 1660 r. Przedsionek północny (pierwotnie zakrystia), został wybudowany w poł. XVII w., a skarbiec południowy z 1847 r. – powiększony i zmieniony na zakrystię w 1901 roku. Najważniejsze przebudowy i remonty miały miejsce w: 1824, 1847 i 1955 r.

 Kościół jest orientowany, murowany z kamienia. Jego nawa jest szersza i wyższa od prezbiterium, dwuprzęsłowa. Barokowa architektura posiada także we fragmentach starsze elementy (gotyk, renesans).

 Późnobarokowy ołtarz św. Marii Magdaleny zawiera oryginalne malowidło z połowy XVII w., w technice typowej dla czasu powstania (olej na płótnie) o wymiarach 250×150 centymetrów. Płótno, w złoconej ramie, przedstawia uduchowioną postać świętej. Na belkowaniach nad ołtarzem znajduje się okazała, promienista gloria z rzeźbą gołębicy, stanowiąca dekorację całego ołtarza.

Tuż pod ołtarzem głównym znajduje się oryginalna kaplica Grobu Chrystusa z poł. XVII w., służąca obecnie jako kaplica Miłosierdzia Bożego oraz jako miejsce przygotowania grobu Pana Jezusa w Wielkim Tygodniu.

Dwa ołtarze boczne późnobarokowe. We wnętrzu ponadto: krzyż barokowy nad tęczą, obraz św. Anny, rzeźby i ornamenty neorokokowe – głównie autorstwa Stanisława Angielskiego ze Skalbmierza (zm. 1937 r.), także chór muzyczny i organy. Ponadto płyta kamienna z herbem Dębno kard. Józefa Oleśnickiego (poł. XV w.), wmurowana w ścianę dawnego skarbca. Kamienne, marmurowe posadzki (częściowo z piaskowca).

Warto zauważyć okazałą bramę wejściową, wkomponowaną w ogrodzenie kościoła – kamienna neobarokowa brama ma formę arkadowej, trójosiowej struktury z ażurowym zwieńczeniem w osi głównej oraz rzeźbami i wazonami.

Położenie: Dzierążnia, gm. Działoszyce, pow. pińczowski, woj. świętokrzyskie.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz